Geldrop 1961
zondag 12 februari 1961
Geldrop (Noord-Brabant)
botsing trein-trein, ontsporing
door verkeerde wisselstand
1 dode, 9 gewonden
Op station Geldrop botste een reizigerstrein op een stilstaande rangeerlocomotief. Eén reiziger kwam om het leven. De reizigerstrein was door een foute wisselstand op het verkeerde spoor terecht gekomen.
e sneltrein Amsterdam-Maastricht, die niet hoefde te stoppen in Geldrop, werd bij het binnenrijden van het station naar een zijspoor geleid, waar een rangeerloc stilstond. Door de klap schoof de eerste bak van de trein bovenop de loc en stak boven de bovenleiding uit. Een tiental reizigers raakten gewond en moesten met snijbranders uit de wrakstukken worden bevrijd. Een van hen overleed later die dag aan zijn verwondingen.
Op de bewuste dag was er onderhoud aan het beveiligingssysteem van Geldrop, waardoor de koppeling tussen wissel- en seinstanden verbroken was. Het stationspersoneel moest hierdoor handmatig alle seinen en wissels bedienen. De stationschef was er vandoor gegaan om te tuinieren en de rangeerder, die de wissels moest bedienen, werkte ook niet mee. De 21-jarige treindienstgeleider, die pas drie maanden in dienst was, moest ook nog kaartjes verkopen, geld tellen en geadresseerden van aangekomen goederen bellen en had over het hoofd gezien dat het wissel verkeerd lag toen hij het inrijdsein bediende.
Bronnen
- "Dode en zes gewonden bij treinongeluk" (Het Parool, donderdag 23 februari 1961)
- "Treindienstgeleider (21) stond voor alles alleen" (Het Vrije Volk, dinsdag 5 september 1961)
- "Spoorwegongevallenraad behandelde treinramp bij Geldrop" (Gereformeerd Gezinsblad, woensdag 6 september 1961)
Vergelijkbare ongevallen
- Botlek 1986: Bij vertrek van het Rotterdamse rangeerterrein Botlek botste een goederentrein op een andere, binnenkomende goederentrein. Eén machinist kwam hierbij bekneld te zitten in zijn locomotief en overleed ter plaatse. De machinist van de andere trein raakte gewond. Er is geen uitgebreid onderzoek gedaan naar het ongeval, maar de plaatselijke politie verklaarde dat een verkeerde wisselstand het ongeluk waarschijnlijk had veroorzaakt.
- Geldermalsen 1939: Op station Geldermalsen reed een reizigerstrein door een verkeerde wisselstand een spoor op waar een andere reizigerstrein stilstond. Bij de botsing raakte een conducteur licht gewond.
- Dordrecht 1955: Bij station Dordrecht kwamen twee goederentreinen op hetzelfde spoor terecht, waarna ze botsten. Er vielen geen gewonden.
- Watergraafsmeer 1939: Op de Watergraafsmeer botste, vermoedelijk door een verkeerde wisselstand, een rangerende goederentrein op stilstaande goederenwagons. Er vielen geen gewonden.
- Olst 1950: Op station Olst botsten door een verkeerde wisselstand twee goederentreinen frontaal op elkaar. Er vielen geen gewonden, maar er ontspoorden diverse wagens en de schade aan de infrastructuur was aanzienlijk. Ook werd de weg van Olst naar Diepenveen door de treinen versperd.
- Nijmegen 1935: In Nijmegen botsten twee reizigerstreinen tegen elkaar door een verkeerde wisselstand. Er vielen geen gewonden.
- Rotterdam 1881: Bij station Rotterdam Delftsche Poort reed een reizigerstrein in op een stilstaande goederentrein. Twee reizigers kwamen om het leven. De reizigerstrein was door een verkeerde wisselstand het goederenterrein op gereden.
- Veenenburg 1848: Bij Veenenburg werd de trein uit Amsterdam per abuis op een zijspoor geleid, waar deze botste op een opgestelde waterwagen. De meeste van de wagens van de reizigerstrein ontspoorden, maar belandden net niet in het nabijgelegen water. Er vielen geen gewonden.
- Laren 1873: Op het station van Laren kwam een reizigerstrein door een verkeerde wisselstand op een zijspoor terecht, waar deze botste op een stilstaande trein. De machinist had de wisselstand al vroeg opgemerkt en heeft nog door krachtig remmen de botsing proberen te voorkomen. Uiteindelijk viel er slechts één gewonde: een conducteur die uit een bagagewagon viel, brak zijn been.
- Woerden 1855: Op station Woerden botste een reizigerstrein tegen een stilstaande werktrein. De loc kantelde, één passagier raakte licht gewond.
Andere ongevallen in de buurt
- Tongelre 1976 (4 km): Bij Tongelre Aansluiting, bij Eindhoven, botsten een reizigers- en een goederentrein zijdelings. Een motorpostwagen, die aan de goederentrein was gekoppeld, ontspoorde en kantelde. Er vielen geen gewonden.
- Eindhoven 1992 (5 km): Op station Eindhoven reed een stoptrein een Intercity in de flank. Er vielen geen doden, maar wel tientallen gewonden. De machinist van de stoptrein was een rood sein gepasserd.
- Heeze 1978 (5 km): Bij Heeze ontspoorde een lege reizigerstrein, doordat deze te hard door een wissel reed. De kop van de trein kwam in een tuin tot stilstand, slechts meters van een woonhuis. Een passagierende NS-medewerker raakte gewond.
- Heeze 1986 (5 km): In Heeze ontspoorde een goederentrein doordat deze te snel reed. De ontsporing richtte een enorme ravage aan. De machinist raakte lichtgewond.
- Eindhoven 1878 (6 km): Tussen Eindhoven en Best reden twee treinen frontaal op elkaar. Er viel één dode en dertien gewonden.
- Sterksel 1963 (8 km): Tussen Sterksel en Leende werd een vrachtwagen met gasflessen geramd door een sneltrein. Beide inzittenden kwamen om het leven.
- Helmond 1957 (9 km): Bij Helmond ontspoorde een trein doordat de rails te los lagen. De trein greep een aantal baanwerkers, van wie er vier gewond raakten.
- Woensel 1957 (9 km): Tussen Eindhoven en Best, nabij Woensel, reden twee treinen frontaal op elkaar. Zeven mensen kwamen om het leven. Het ongeluk werd veroorzaakt door een onterecht afgegeven lastgeving.
- Acht 1961 (10 km): Bij Acht ontspoorde een goederentrein met gevaarlijke stoffen. Er raakte niemand gewond, maar de infrastructuur raakte zwaar beschadigd. De oorzaak van de ontsporing was een defect aan een van de wagens.
- Deurne 1879 (17 km): Twee goederentreinen botsten op elkaar bij Deurne. Twee conducteurs kwamen om het leven. Beide machinisten bleken naar hetzelfde sein te hebben gekeken, waardoor de treinen elkaar tegenkwamen.